Laureat 2020

Mariusz Mazur laureatem Nagrody Historycznej m.st. Warszawy im. Kazimierza Moczarskiego

15 grudnia 2020 r. została przyznana Nagroda Historyczna m.st. Warszawy im. Kazimierza Moczarskiego. Za najlepszą książkę o tematyce historycznej jury pod przewodnictwem prof. Andrzeja Friszkego uznało Antykomunistycznego podziemia portret zbiorowy 1945-1956. Aspekty mentalno-psychologiczne autorstwa prof. Mariusza Mazura.

- Nagroda historyczna dołączyła niedawno do grona miejskich nagród literackich - mówił prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski. - To bardzo ważne, bo w ten sposób troszczymy się o jakość i uczciwość przekazu historycznego, ale też o pluralizm i szacunek dla różnych punktów widzenia. W ten sposób składamy także hołd pamięci Kazimierza Moczarskiego - patrona nagrody - warszawiaka, żołnierza Armii Krajowej, autora słynnych „Rozmów z katem”. Jego biografia, postawa i twórczość potwierdzają, jak bliskie mu były wartości, które promujemy nagrodą.

- Wirtualna formuła wydarzenia nie dziwi już nikogo, kiedy kultura przeniosła się do sieci - mówiła Aldona Machnowska-Góra, wiceprezydent Warszawy odpowiedzialna za kulturę. - Kultura stała się naszym łącznikiem. Dzięki niej powstaje wspólnota oparta na solidarności i zrozumieniu.

Jury doceniło, że choć książka podejmuje temat „żołnierzy wyklętych”, którzy stali się bohaterami masowej wyobraźni, a ich biografie są instrumentalnie wykorzystywane w propagandzie, to jednak autor napisał książkę wolną od politycznych intencji i niepodległą wobec intelektualnych schematów. Historyk wykorzystał wiedzę psychologiczną do nakreślenia portretu polskich partyzantów - obrazu pełnego niuansów i empatycznych rozważań. Skoncentrował się nie na potyczkach zbrojnych i liczebności oddziałów, lecz na mentalności, stanach psychicznych, uczuciach i lękach.

>>>> Laudacja prof. Andrzeja Friszke, przewodniczącego Jury (youtube.com)

https://wyborcza.pl/alehistoria/7,121681,26643414,prof-mariusz-mazur-partyzanci-walczyli-z-milosci-do-polski.html

Laureat otrzymał 50 tys. zł statuetkę - replikę temperówki patrona Nagrody, zaprojektowaną przez Jacka Kowalskiego z Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.

Wydawcą nagrodzonej książki jest Bellona we współpracy z Wydawnictwem UMCS.

W tym roku finał nagrody odbył się podczas wydarzenia online. Prowadzącym wydarzenie był Maciej Orłoś, a gospodarzem Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie.
>>>> https://www.facebook.com/DomSpotkanzHistoria/videos/517844945798843

Nagroda Historyczna m.st. Warszawy im. Kazimierza Moczarskiego: zgłoś najlepszą książkę

Od 10 czerwca br. zapraszamy do zgłaszania książek do Nagrody Historycznej m.st. Warszawy im. Kazimierza Moczarskiego 2020. Nagroda jest kontynuacją powstałej w 2009 r. Nagrody za najlepszą książkę poświęconą historii Polski po 1918 r. Otrzyma ją autor lub współautorzy książki poświęconej najnowszej historii Polski, od odzyskania niepodległości w 1918 roku do czasów współczesnych. Warunkiem uczestnictwa w konkursie jest nadesłanie – wyjątkowo w tym roku ze względu na obostrzenia związane z pandemią – elektronicznej wersji książki (w formacie epub, mobi lub pdf) na adres e-mail: nagrodamoczarskiego@dsh.waw.pl lub trzech egzemplarzy papierowych na adres: Dom Spotkań z Historią, ul. Karowa 20, 00-324 Warszawa z dopiskiem „Nagroda Moczarskiego”. Ze względu na sytuację epidemiczną preferowana jest wersja elektroniczna. Przed wysłaniem książek prosimy o kontakt e-mailowy. Termin zgłoszeń upływa 10 lipca 2020 r.

Szczegółowe informacje : www.dsh.pl, www.kulturalna.warszawa.pl, wyborcza.pl/moczarski.

Organizatorem i Fundatorem Nagrody jest m.st. Warszawa. Współorganizatorami projektu są Dom Spotkań z  Historią – Instytucja Kultury m.st. Warszawy oraz Fundacja im. Kazimierza i Zofii Moczarskich.

>> Uchwała nr II/37/2018 Rady Miasta Stołecznego Warszawy (pdf)
>> Zarządzenie Prezydenta m.st Warszawy 2020 (pdf)

O Nagrodzie Historycznej im. Kazimierza Moczarskiego

Konkurs o Nagrodę Historyczną im. Kazimierza Moczarskiego na najlepszą książkę historyczną roku dotyczącą historii Polski po 1918 roku do współczesności jest jednym z najbardziej prestiżowych na polskim rynku księgarskim. Pierwsza edycja odbyła się w 2009 roku - o randze Konkursu stanowią laureaci ubiegłych lat oraz znakomite jury, w którego skład wchodzą wybitni polscy historycy i pisarze. Od 2019 roku dzięki decyzji i uchwale Rady m.st. Warszawy nagroda jest „pod skrzydłami” Miasta. Jej nazwa w pełnym brzmieniu to Nagroda Historyczna m.st. Warszawy im. Kazimierza Moczarskiego. 

Nagroda ma podwójny sens, jest hołdem dla historyków zajmujących się najnowszą historią Polski oraz upamiętnia postać Kazimierza Moczarskiego, patrona Nagrody, autora książki „Rozmowy z katem”- zapisu rozmów więziennych ze zbrodniarzem wojennym, Jürgenem Stroopem, z którym po wojnie przesiedział kilka miesięcy w jednej celi na warszawskim Mokotowie. Moczarski pisał w jednym z listów już po wyjściu na wolność w 1956 roku : "Nie lubię faszyzmu i dyktatury (...) Nie lubię frazesu i wielkich słów. (...) Nie lubię więzienia, terroru i gwałtu, miażdżenia palców i przypalania ogniem (...) Nie lubię pogardy dla człowieka. Nie lubię kandydatów na aniołów, bo stają się w końcu bydlakami. (...) A co lubię? Wolność, demokrację, socjalizm, solidarność międzynarodową i międzyludzką, poczucie godności własnej (...), czyste mieszkanie, prawidłowe jedzenie, dobre ubranie dla wszystkich, teatr, kino, koncert, sport, muzeum, naukę, książkę - dla wszystkich (...) kontrolę publiczną, wolną opinię publiczną. (...) I gest miłej ręki". I tym wartościom właśnie chce służyć ta nagroda. W Konkursie mogą startować autorskie prace historyczne (pierwsze polskie wydanie książki autora polskiego i pierwsze polskie wydanie przekładu autora zagranicznego), dzienniki i  pamiętniki oraz edycje źródłowe. Z uwagi na cel Konkursu, którym jest popularyzacja książki historycznej w Polsce, jury liczy na obecność w konkursie nie tylko książek ściśle naukowych, ale też adresowanych do szerokiego grona czytelników, których znakomitym przykładem są „Rozmowy z katem” Kazimierza Moczarskiego.

Zwycięzca otrzymuje nagrodę w wysokości 50 tys. złotych oraz statuetkę „Temperówkę” Kazimierza Moczarskiego, autorstwa Jacka Kowalskiego z warszawskiej ASP. Fundatorem nagrody jest m.st. Warszawa. Gala Nagrody odbywa się w okolicach 11 listopada, Święta Niepodległości, w Warszawie.



Laureaci 2009-2019

2020 Mariusz Mazur, Antykomunistycznego podziemia portret zbiorowy 1945-1956.
Aspekty mentalno-psychologiczne
Bellona/Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Warszawa-Lublin 2019
2019 Olga Linkiewicz, Lokalność i nacjonalizm. Społeczności wiejskie w Galicji Wschodniej w dwudziestoleciu międzywojennym
Universitas, Kraków 2018
2018 Jerzy Kochanowski, Rewolucja międzypaździernikowa. Polska 1956-1957
Znak Horyzont, Kraków 2017
2017 Agata Zysiak, Punkty za pochodzenie. Powojenna modernizacja i uniwersytet w robotniczym mieście
Nomos, Kraków 2016
2016 Andrzej Nowak, Pierwsza zdrada zachodu. 1920 – zapomniany appeasement
Wydawnictwo Literackie, Kraków 2015
2015 Alexandra Richie, Warszawa 1944. Tragiczne powstanie
Przeł. Zofia Kunert, Wydawnictwo W.A.B. 2014
2014 Karol Modzelewski, Zajeździmy kobyłę historii.Wyznania poobijanego jeźdźca
Wydawnictwo ISKRY, 2013
2013 Marcin Zaremba, Wielka Trwoga. Polska 1944-1947
Wydawnictwo Znak, ISP PAN, 2012
2012 Timothy Snyder, Skrwawione ziemie. Europa między Hitlerem a Stalinem
Przeł. Bartłomiej Pietrzyk
Wydawnictwo Świat Książki, 2011
2011 Andrzej Friszke, Anatomia buntu. Kuroń, Modzelewski i Komandosi
Wydawnictwo Znak, 2010
2010 Bogdan Gadomski, Biografia agenta. Największy agent policji politycznej II RP Józef-Josek Mützenmacher (1903-1947)
Wydawnictwo Tedson, 2009
2009 Gunnar S. Paulsson, Utajone Miasto. Żydzi po aryjskiej stronie Warszawy 1940-1945
Przeł. Elżbieta Olender-Dmowska
Wydawnictwo Znak, IFiS PAN, 2008

Jury Nagrody

Andrzej Friszke, przewodniczący jury
Profesor. Zajmuje się historią Polski XX wieku. Redaktor miesięcznika „Więź”. Pracuje w Instytucie Studiów Politycznych PAN, członek korespondent Akademii. Wykładowca Collegium Civitas. Autor wielu książek. Ostatnio wydał „Sprawa jedenastu. Uwięzienie przywódców NSZZ »Solidarność«”.

Antoni Dudek
Profesor. Politolog i historyk. Obecnie profesor zwyczajny Uniwersytetu im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego. W latach 2011-16 członek i przewodniczący Rady Instytutu Pamięci Narodowej. Autor m.in. „Reglamentowanej rewolucji”, „Historii politycznej Polski 1989-2015” i „Od Mazowieckiego do Suchockiej. Pierwsze rządy wolnej Polski”.

Dobrochna Kałwa
Historyczka, adiunkt w Instytucie Historycznym UW. Autorka i współautorka książek Kobieta aktywna w Polsce międzywojennej: „Dylematy środowisk kobiecych”, „Obyczaje w Polsce”, „Migration als Ressource. Zur Pendelmigration polnischer Frauen in Privathaushalte der Bundesrepublik”, „From mentalities to anthropological history. Theory and methods”.

Jan Kofman
Profesor. Historyk, politolog, publicysta. Pracował m.in. w Instytucie Historii i Nauk Politycznych Uniwersytetu w Białymstoku i w Instytucie Studiów Politycznych PAN. Autor m.in. „Economic Nationalism and Development: Central and Eastern Europe between the Two Wars”.

Andrzej Krzysztof Kunert
Dr hab., historyk dziejów najnowszych Polski, autor wielu publikacji, ostatni sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa 2010-16.

Tomasz Łubieński
Pisarz, publicysta, redaktor naczelny „Nowych Książek”. Autor m.in. „Bić się czy nie bić?”, „M jak Mickiewicz”, „Ani triumf, ani zgon”, „Wszystko w rodzinie”.

Anna Machcewicz
Historyczka dziejów najnowszych, dziennikarka, autorka m.in. książek „Bunt. Strajki w Trójmieście. Sierpień 1980” i „Kazimierz Moczarski. Biografia”.

Katarzyna Madoń-Mitzner
Redaktor i praktyk historii mówionej, autorka wielu publikacji i wystaw związanych z XX-wieczną historią Polski. Współzałożycielka Ośrodka KARTA, zastępca dyrektora Domu Spotkań z Historią w Warszawie i kierownik Archiwum Historii Mówionej DSH i Ośrodka KARTA.

Tomasz Makowski
Historyk i bibliotekarz, dyrektor Biblioteki Narodowej i przewodniczący Krajowej Rady Bibliotecznej. Doktor historii. Autor wielu publikacji z zakresu historii książki i bibliotek od XVI do XX w. Redaktor naczelny „Polish Libraries”, przewodniczący Rady Muzeum Warszawy. Członek honorowy Association Internationale de Bibliophilie.

Daria Nałęcz
Profesor Uczelni Łazarskiego. W latach 1996-2006 naczelna dyrektor Archiwów Państwowych, a w latach 2012-15 podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Autorka m.in. „Snu o władzy. Inteligencja wobec niepodległości”.

Małgorzata Szejnert
Reporterka i pisarka. Przez 15 lat prowadziła dział reportażu „Gazety Wyborczej”. Autorka kilkunastu książek reporterskich. Laureatka m.in. Nagrody Literackiej Gdynia, Nagrody Literackiej Nike i Nagrody Literackiej im. Juliana Tuwima. W 2010 r. jurorzy Nagrody Literackiej Gdynia przyznali jej Nagrodę Osobną za twórczość wymykającą się wszelkim klasyfikacjom. W 2014 r. została odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Prowadzi zajęcia w Polskiej Szkoły Reportażu.

Andrzej Wielowieyski
Żołnierz AK, prawnik, działacz katolicki. Uczestnik negocjacji podczas strajków w Stoczni Gdańskiej w sierpniu 1980 r. W latach 80. szef ekspertów Komisji Krajowej „Solidarności”. Współorganizator Okrągłego Stołu. Wicemarszałek Senatu, poseł na Sejm, a także poseł do Parlamentu Europejskiego. Były przewodniczący Polskiej Rady Ruchu Europejskiego.

Od początku Nagrody w pracach jury brali udział nieżyjący:  Władysław Bartoszewski,  Andrzej Garlicki,  Juliusz Rawicz, Teresa Torańska i Piotr Nehring. W jury zasiadali również:  Paweł Machcewicz,  Krzysztof Dudek, Adolf Juzwenko. 

Nominacje 2020

Towarzysze z betonu. Dogmatyzm w PZPR 1980-1990
Przemysław Gasztold
Instytut Pamięci Narodowej

Gdy w 1989 r. Czesław Kiszczak zorientował się, że to nie on, ale któryś z polityków "Solidarności" zostanie premierem, ostrzegł ambasadora USA, że stu wysokich oficerów bezpieki i wojska obmyśla zamach stanu. Podobnie przez lata byli politycy PZPR twierdzili, że Okrągłemu Stołowi zagrażali "twardogłowi ekstremiści". Przemysław Gasztold prześledził losy "betonowych towarzyszy", którzy domagali się zaostrzenia kursu wobec "Solidarności". Książka opowiada, jak Wojciech Jaruzelski eliminował wpływy nieposłusznych marksistowskich ortodoksów. Tę walkę pod dywanem buldogów z epoletami rozumiało wówczas niewielu, ale jej wynik zaważył na losie państwa polskiego.
>>> facebook.com

Lwów - kres iluzji. Opowieść o pogromie listopadowym 1918
Grzegorz Gauden
Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych "Universitas"

"Czy to naprawdę mogło się zdarzyć?" - pyta w posłowiu Andrzej Romanowski o przemilczany pogrom we Lwowie. Ten właśnie Lwów, który wzbudza tęsknotę nawet tych, którzy nigdy w nim nie byli. Ale jest też coś, o czym nie chcieliśmy pamiętać: co najmniej 70 zabitych, kilkuset rannych, tysiące obrabowanych mieszkań i sklepów, dewastowanie synagog, palenie Tor i strzelanie do Żydów, którzy chcieli ratować święte zwoje. Euforia pogromowa udzieliła się typom spod ciemnej gwiazdy, pijanemu żołdactwu oraz paniom w kapeluszach z woalkami i w rękawiczkach. "Tak nastąpił koniec Mickiewiczowskiej idyllicznej sielanki Rzeczypospolitej. Pan Tadeusz zabił Jankiela" - konkluduje Gauden.
>>> facebook.com

Zakładnicy historii. Mniejszość polska w postradzieckiej Litwie
Barbara Jundo-Kaliszewska
Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Niewiele brakowało, a na początku lat 90. Wileńszczyzna mogłaby pogrążyć się w wojnie domowej. W związku z ogłoszeniem niepodległości przez Litwę w 1990 r. oficerowie Armii Radzieckiej zaproponowali mniejszości polskiej pomoc w tworzeniu oddziałów "samoobrony". "Gdyby oferta ta została wówczas przyjęta, najprawdopodobniej dziś sytuacja w regionie byłaby bliźniaczo podobna do tej w Naddniestrzu czy Abchazji" - pisze Barbara Jundo-Kaliszewska. Radzieckie służby specjalne próbowały zaostrzyć konflikt polsko-litewski, który uśpiony po II wojnie światowej wybuchł ze zdwojoną siłą pod koniec lat 80. Sięgając do XIX w., gdy formowała się nowoczesna narodowość litewska, autorka opisała spór między Polakami i Litwinami, źródła wzajemnych nieporozumień, animozji i sprzecznych ambicji narodowościowych.
>>> facebook.com

Kiedy wybuchnie wojna? 1938. Studium kryzysu
Piotr M. Majewski
Wydawnictwo Krytyki Politycznej

"Serce każdego Polaka przepełnia mściwość i nie zniesie on, aby Czesi, których w głębi duszy lekceważy albo nawet nimi pogardza, mogli nie zapłacić mu za rzekomą krzywdę wyrządzoną przez to, że Śląsk Cieszyński należy do nas" - mówił Jaromir Smutny, pracownik czechosłowackiego ministerstwa spraw zagranicznych. Napisana z reporterskim wyczuciem książka Piotra M. Majewskiego to opowieść o zaspokojeniu hitlerowskiego apetytu czechosłowacką państwowością i studium sympatii i animozji łączących i dzielących państwa Europy Środkowej. Rozgrywanie tych emocji przez dyplomację mocarstw oraz niezdolność do współpracy Czechów i Polaków doprowadziły do upadku "sezonowych państw".
>>> facebook.com

Antykomunistycznego podziemia portret zbiorowy 1945-1956. Aspekty mentalno-psychologiczne
Mariusz Mazur
Bellona/Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej

Lucjan Minkiewicz "Wiktor" z VI Brygady Wileńskiej sporządził latem 1946 r. notatkę o swoich podkomendnych: "Zagłoba" nie lubił obowiązków w przeciwieństwie do wódki i awantur, "Jastrząb" był powolny i leniwy, "Kukułce" można było zaufać we wszystkim, "Bóbr" odznaczał się odwagą, podczas gdy "Łoś" był wiecznie niezadowolony. Nie tylko w tym oddziale spotykały się osobowości skłonne do czynów heroicznych i awanturniczych. Mariusz Mazur wykorzystał wiedzę psychologiczną do nakreślenia portretu polskich partyzantów - obrazu pełnego niuansów. Jest to chyba jedna z niewielu naukowych książek, której autor poprzez zadawanie licznych pytań o wiele bardziej przybliża czytelnika do prawdy o drugim człowieku, niż gdyby za wszelką cenę próbował na nie odpowiedzieć.
>>> facebook.com

Aktion gegen Universitäts-Professoren (Kraków, 6 listopada 1939 roku) i okupacyjne losy aresztowanych
Irena Paczyńska
Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tytuł książki to jednocześnie nazwa akcji przeprowadzonej przeciwko polskim uczonym po zajęciu Krakowa przez wojska niemieckie. W jej wyniku uczeni Uniwersytetu Jagiellońskiego, Akademii Górniczej i Szkoły Handlowej zostali aresztowani, a następnie przewiezieni do obozów koncentracyjnych Sachsenhausen i Dachau. Książka opisuje przebieg tej operacji, starania o uwolnienie, a także późniejsze losy. Książka Ireny Paczyńskiej to więc nie tylko publikacja historyczna, ale także studium socjologiczno-psychologiczne zbiorowości uwięzionych uczonych i ich funkcjonowania w ekstremalnych warunkach. Publikację uzupełniają portrety oprawców, których ręka sprawiedliwości nie zawsze dosięgła.
>>> facebook.com

Powstania śląskie 1919-1920-1921. Nieznana wojna polsko-niemiecka
Ryszard Kaczmarek
Wydawnictwo Literackie

Z powstaniami śląskimi można mieć problem, bo tylko pozornie przypominają wcześniejsze polskie zrywy narodowe. Ich celem nie było odzyskanie suwerennego państwa, ale próba zmiany ówczesnego układu geopolitycznego poprzez przyłączenie Górnego Śląska do już odrodzonej Polski. Ale charakter śląskich insurekcji był za każdym razem odmienny: dwa pierwsze były niewielkimi zrywami, trzecie miało znamiona regularnej wojny. Ryszard Kaczmarek pokazuje trzy odrębne śląskie konflikty, których geneza i cele zmieniały się w zależności nie tylko od sytuacji społecznej i militarnej między Katowicami a Opolem, ale także od decyzji podejmowanych w europejskich stolicach. Bo w Paryżu czy Londynie doskonale wiedziano, że Śląsk ze swym przemysłowym potencjałem wpływał na układ sił w całej Europie.
>>> facebook.com

Koniec imperium MSW. Transformacja organów bezpieczeństwa państwa 1989-1990
Tomasz Kozłowski
Instytut Pamięci Narodowej

"Polityka to nie jest »Dziennik Telewizyjny«! Polityka to jesteśmy my, tu, na tym wysypisku śmieci! Albo stąd uda nam się wyjść, albo tu zostaniemy na zawsze!" - krzyczy w "Psach" Władysława Pasikowskiego esbek w trakcie palenia kompromitujących dokumentów. Archiwa bezpieki - te zniszczone i te ukrywane w piwnicach byłych oficerów - były jednym z symboli transformacji ustrojowej. Tomasz Kozłowski zbadał, jak przebiegały likwidacja Służby Bezpieczeństwa i utworzenie Urzędu Ochrony Państwa. Zamiast teorii spiskowych o wszechwładnej agenturze czytelnik otrzymał wielopłaszczyznową analizę, która pozwala zrozumieć działania politycznych decydentów wraz z ich sukcesami i zaniedbaniami.
>>> facebook.com

Góry i teczki. Opowieść człowieka umiarkowanego. Biografia mówiona Andrzeja Paczkowskiego
Patryk Pleskot
Instytut Pamięci Narodowej

Już sama okładka, na której prof. Andrzej Paczkowski zaciąga się papierosem ubrany w nonszalancko rozpiętą koszulę, daje przedsmak charakteru książki. Bo chociaż jej bohater to wybitny historyk z ogromnym dorobkiem, działacz opozycji demokratycznej oraz członek Kolegium IPN w pierwszych latach istnienia tej instytucji, wywiad rzeka nie przedstawia uładzonego życiorysu warszawskiego inteligenta. Prof. Paczkowski z dystansem do siebie opowiada o swoim rodzinnym domu, gdzie spotykali się członkowie KPP i AK, studiach i pracy, inwigilowaniu przez SB, zamiłowaniu do wspinaczki wysokogórskiej czy kulisach powstawania IPN. Drugim bohaterem książki jest codzienność PRL, która w tej książce zapracowała sobie na niejedną znakomitą anegdotę.
>>> facebook.com

Bauman
Dariusz Rosiak
Mando

Dla jednych był tylko "czerwoną szmatą", jak głosiły transparenty przed budynkami, w których miał mieć wykład. Dla drugich - wybitnym myślicielem, który metaforą jest w stanie uchwycić skomplikowaną treść współczesnego świata. Dla trzecich był wtórny, sentymentalny i powierzchowny. Dla czwartych był zagubionym pesymistą, dla piątych - marzycielem śniącym o lepszym świecie. Cytował św. Pawła, a jego cytował Benedykt XVI. Pisał, że w marksizmie-leninizmie skrystalizowała się mądrość ludzkości, ale Polska Ludowa wolała odebrać mu obywatelstwo. Dariusz Rosiak zmierzył się z życiem filozofa, który widział socjalizm z ludzką twarzą i kapitalizm z niewidzialną ręką. Diagnozował lęki człowieka, który pełnym koszykiem próbuje zasłonić wewnętrzną pustkę.
>>> facebook.com

Laureatka 2019

Olga Linkiewicz laureatka Nagrody Historycznej m.st. Warszawy im. Kazimierza Moczarskiego.
Fot. Zuzanna Sosnowska/UM

W poniedziałek, 9 grudnia 2019, została przyznana Nagroda Historyczna m.st. Warszawy im. Kazimierza Moczarskiego. Najlepszą książką o tematyce historycznej została Lokalność i nacjonalizm. Społeczności wiejskie w Galicji Wschodniej w dwudziestoleciu międzywojennym Olgi Linkiewicz. Przewodniczący jury, prof. Andrzej Friszke, w laudacji uzasadniał wybór: Dziś zarówno w Polsce, jak i na Ukrainie toczy się spór o pamięć i interpretację wydarzeń ze wspólnej najnowszej historii. Książka Olgi Linkiewicz jest w tym sporze spojrzeniem wyjątkowym. Nie opowiada się po żadnej stronie, nie licytuje krzywd, nie zlicza ofiar i nie podaje statystyk. Wie, że takie dane, w obliczu skomplikowanych i wieloznacznych wymiarów lokalnej historii, raczej zaciemnią obraz zdarzeń, niż je wyjaśnią. Na społeczno-polityczną rzeczywistość Galicji Wschodniej w okresie międzywojennym spogląda z perspektywy wiejskich społeczności. Skupia się na losach konkretnych ludzi. Zachęca do uważnego wsłuchania się w ich opowieści, bo tylko w ten sposób możemy poznać mentalność, język, sposób postrzegania świata. Dzięki takiemu spojrzeniu łatwiej jest wyjść z kolein wzajemnych oskarżeń. W dalszej kolejności służyć to może wzajemnemu porozumieniu. Autorka otrzymała pięćdziesiąt tysięcy złotych oraz statuetkę – replikę temperówki patrona Nagrody. Wydawcą książki jest Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.

Laureat 2018

Laureatem 10.edycji konkursu o Nagrodę Historyczna im Kazimierza Moczarskiego został Jerzy Kochanowski za książkę, Rewolucja międzypaździernikowa. Polska 1956-1957 Znak Horyzont Kraków 2017. Uroczystość wręczenia Nagrody odbyła się 7 grudnia 2018 roku w Pałacu Rzeczypospolitej w Warszawie, siedzibie Biblioteki Narodowej, partnera Gali. Nagrodę wręczyli Elżbieta Moczarska, prezes Fundacji im. Kazimierza i Zofii Moczarskich oraz Piotr Jakubowski, dyrektor Domu Spotkań z Historią - Instytucji Kultury m.st. Warszawy, fundatora Nagrody. Laudację wygłosił prof. Andrzej Friszke.

>> Wywiad z laureatem (wyborcza.pl)
>> O laureacie (wyborcza.pl)
>> Rewolucja międzypaździernikowa. Polska 1956-1957 (wyborcza.pl)

Laureat 2017

Laureatką 9.edycji konkursu o Nagrodę Historyczna im Kazimierza Moczarskiego została Agata Zysiak za książkę Punkty za pochodzenie. Powojenna modernizacja i uniwersytet w robotniczym mieście, Nomos, Kraków 2016. Uroczystość wręczenia Nagrody odbyła się 8 grudnia 2017 roku w Pałacu Rzeczypospolitej w Warszawie, siedzibie Biblioteki Narodowej, partnera Gali. Nagrodę wręczyli Elżbieta Moczarska, prezes Fundacji im. Kazimierza i Zofii Moczarskich oraz Piotr Jakubowski, dyrektor Domu Spotkań z Historią - Instytucji Kultury m.st. Warszawy, fundatora Nagrody. Laudację wygłosił prof. Andrzej Friszke.

>> O laureatce (wyborcza.pl)

Laureat 2016

Zwycięzcą VIII edycji konkursu o Nagrodę Historyczną im. Kazimierza Moczarskiego został prof. Andrzej Nowak, autor książki Pierwsza zdrada zachodu. 1920 – zapomniany appeasement, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2015. Uroczysta Gala odbyła się 9 grudnia 2016 roku w Pałacu Rzeczypospolitej siedzibie biblioteki Narodowej z udziałem licznie zgromadzonych gości. Nagrodę wręczyła Elżbieta Moczarska, córka patrona Nagrody, prezes Fundacji im. Kazimierza i Zofii Moczarskich. Laudację na cześć Laureata wygłosił dr Adolf Juzwenko, członek Jury Konkursu, Dyrektor Biblioteki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu.

>> Wywiad z laureatem (wyborcza.pl)

fot. Marta Kuśmierz
fot: archiwum Elżbiety Moczarskiej/FOTONOVA