Laureat 2020
Mariusz Mazur laureatem Nagrody Historycznej m.st. Warszawy im. Kazimierza Moczarskiego
15 grudnia 2020 r. została przyznana Nagroda Historyczna m.st. Warszawy im. Kazimierza Moczarskiego. Za najlepszą książkę o tematyce historycznej jury pod przewodnictwem prof. Andrzeja Friszkego uznało Antykomunistycznego podziemia portret zbiorowy 1945-1956. Aspekty mentalno-psychologiczne autorstwa prof. Mariusza Mazura.
- Nagroda historyczna dołączyła niedawno do grona miejskich nagród literackich - mówił prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski. - To bardzo ważne, bo w ten sposób troszczymy się o jakość i uczciwość przekazu historycznego, ale też o pluralizm i szacunek dla różnych punktów widzenia. W ten sposób składamy także hołd pamięci Kazimierza Moczarskiego - patrona nagrody - warszawiaka, żołnierza Armii Krajowej, autora słynnych „Rozmów z katem”. Jego biografia, postawa i twórczość potwierdzają, jak bliskie mu były wartości, które promujemy nagrodą.
- Wirtualna formuła wydarzenia nie dziwi już nikogo, kiedy kultura przeniosła się do sieci - mówiła Aldona Machnowska-Góra, wiceprezydent Warszawy odpowiedzialna za kulturę. - Kultura stała się naszym łącznikiem. Dzięki niej powstaje wspólnota oparta na solidarności i zrozumieniu.
Jury doceniło, że choć książka podejmuje temat „żołnierzy wyklętych”, którzy stali się bohaterami masowej wyobraźni, a ich biografie są instrumentalnie wykorzystywane w propagandzie, to jednak autor napisał książkę wolną od politycznych intencji i niepodległą wobec intelektualnych schematów. Historyk wykorzystał wiedzę psychologiczną do nakreślenia portretu polskich partyzantów - obrazu pełnego niuansów i empatycznych rozważań. Skoncentrował się nie na potyczkach zbrojnych i liczebności oddziałów, lecz na mentalności, stanach psychicznych, uczuciach i lękach.
>>>> Laudacja prof. Andrzeja Friszke, przewodniczącego Jury (youtube.com)
Laureat otrzymał 50 tys. zł statuetkę - replikę temperówki patrona Nagrody, zaprojektowaną przez Jacka Kowalskiego z Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.
Wydawcą nagrodzonej książki jest Bellona we współpracy z Wydawnictwem UMCS.
W tym roku finał nagrody odbył się podczas wydarzenia online. Prowadzącym wydarzenie był Maciej Orłoś, a gospodarzem Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie.
>>>> https://www.facebook.com/DomSpotkanzHistoria/videos/517844945798843
Nagroda Historyczna m.st. Warszawy im. Kazimierza Moczarskiego: zgłoś najlepszą książkę
Od 10 czerwca br. zapraszamy do zgłaszania książek do Nagrody Historycznej m.st. Warszawy im. Kazimierza Moczarskiego 2020. Nagroda jest kontynuacją powstałej w 2009 r. Nagrody za najlepszą książkę poświęconą historii Polski po 1918 r. Otrzyma ją autor lub współautorzy książki poświęconej najnowszej historii Polski, od odzyskania niepodległości w 1918 roku do czasów współczesnych. Warunkiem uczestnictwa w konkursie jest nadesłanie – wyjątkowo w tym roku ze względu na obostrzenia związane z pandemią – elektronicznej wersji książki (w formacie epub, mobi lub pdf) na adres e-mail: nagrodamoczarskiego@dsh.waw.pl lub trzech egzemplarzy papierowych na adres: Dom Spotkań z Historią, ul. Karowa 20, 00-324 Warszawa z dopiskiem „Nagroda Moczarskiego”. Ze względu na sytuację epidemiczną preferowana jest wersja elektroniczna. Przed wysłaniem książek prosimy o kontakt e-mailowy. Termin zgłoszeń upływa 10 lipca 2020 r.
Szczegółowe informacje : www.dsh.pl, www.kulturalna.warszawa.pl, wyborcza.pl/moczarski.
Organizatorem i Fundatorem Nagrody jest m.st. Warszawa. Współorganizatorami projektu są Dom Spotkań z Historią – Instytucja Kultury m.st. Warszawy oraz Fundacja im. Kazimierza i Zofii Moczarskich.
>> Uchwała nr II/37/2018 Rady Miasta Stołecznego Warszawy (pdf)
>> Zarządzenie Prezydenta m.st Warszawy 2020 (pdf)
O Nagrodzie Historycznej im. Kazimierza Moczarskiego
Konkurs o Nagrodę Historyczną im. Kazimierza Moczarskiego na najlepszą książkę historyczną roku dotyczącą historii Polski po 1918 roku do współczesności jest jednym z najbardziej prestiżowych na polskim rynku księgarskim. Pierwsza edycja odbyła się w 2009 roku - o randze Konkursu stanowią laureaci ubiegłych lat oraz znakomite jury, w którego skład wchodzą wybitni polscy historycy i pisarze. Od 2019 roku dzięki decyzji i uchwale Rady m.st. Warszawy nagroda jest „pod skrzydłami” Miasta. Jej nazwa w pełnym brzmieniu to Nagroda Historyczna m.st. Warszawy im. Kazimierza Moczarskiego.
Nagroda ma podwójny sens, jest hołdem dla historyków zajmujących się najnowszą historią Polski oraz upamiętnia postać Kazimierza Moczarskiego, patrona Nagrody, autora książki „Rozmowy z katem”- zapisu rozmów więziennych ze zbrodniarzem wojennym, Jürgenem Stroopem, z którym po wojnie przesiedział kilka miesięcy w jednej celi na warszawskim Mokotowie. Moczarski pisał w jednym z listów już po wyjściu na wolność w 1956 roku : "Nie lubię faszyzmu i dyktatury (...) Nie lubię frazesu i wielkich słów. (...) Nie lubię więzienia, terroru i gwałtu, miażdżenia palców i przypalania ogniem (...) Nie lubię pogardy dla człowieka. Nie lubię kandydatów na aniołów, bo stają się w końcu bydlakami. (...) A co lubię? Wolność, demokrację, socjalizm, solidarność międzynarodową i międzyludzką, poczucie godności własnej (...), czyste mieszkanie, prawidłowe jedzenie, dobre ubranie dla wszystkich, teatr, kino, koncert, sport, muzeum, naukę, książkę - dla wszystkich (...) kontrolę publiczną, wolną opinię publiczną. (...) I gest miłej ręki". I tym wartościom właśnie chce służyć ta nagroda. W Konkursie mogą startować autorskie prace historyczne (pierwsze polskie wydanie książki autora polskiego i pierwsze polskie wydanie przekładu autora zagranicznego), dzienniki i pamiętniki oraz edycje źródłowe. Z uwagi na cel Konkursu, którym jest popularyzacja książki historycznej w Polsce, jury liczy na obecność w konkursie nie tylko książek ściśle naukowych, ale też adresowanych do szerokiego grona czytelników, których znakomitym przykładem są „Rozmowy z katem” Kazimierza Moczarskiego.
Zwycięzca otrzymuje nagrodę w wysokości 50 tys. złotych oraz statuetkę „Temperówkę” Kazimierza Moczarskiego, autorstwa Jacka Kowalskiego z warszawskiej ASP. Fundatorem nagrody jest m.st. Warszawa. Gala Nagrody odbywa się w okolicach 11 listopada, Święta Niepodległości, w Warszawie.
Laureaci 2009-2019
2020 |
Mariusz Mazur, Antykomunistycznego podziemia portret zbiorowy 1945-1956. Aspekty mentalno-psychologiczne Bellona/Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Warszawa-Lublin 2019 |
2019 |
Olga Linkiewicz, Lokalność i nacjonalizm. Społeczności wiejskie w Galicji Wschodniej w dwudziestoleciu międzywojennym Universitas, Kraków 2018 |
2018 |
Jerzy Kochanowski, Rewolucja międzypaździernikowa. Polska 1956-1957 Znak Horyzont, Kraków 2017 |
2017 |
Agata Zysiak, Punkty za pochodzenie. Powojenna modernizacja i uniwersytet w robotniczym mieście Nomos, Kraków 2016 |
2016 |
Andrzej Nowak, Pierwsza zdrada zachodu. 1920 – zapomniany appeasement Wydawnictwo Literackie, Kraków 2015 |
2015 |
Alexandra Richie, Warszawa 1944. Tragiczne powstanie Przeł. Zofia Kunert, Wydawnictwo W.A.B. 2014 |
2014 |
Karol Modzelewski, Zajeździmy kobyłę historii.Wyznania poobijanego jeźdźca Wydawnictwo ISKRY, 2013 |
2013 |
Marcin Zaremba, Wielka Trwoga. Polska 1944-1947 Wydawnictwo Znak, ISP PAN, 2012 |
2012 |
Timothy Snyder, Skrwawione ziemie. Europa między Hitlerem a Stalinem Przeł. Bartłomiej Pietrzyk Wydawnictwo Świat Książki, 2011 |
2011 |
Andrzej Friszke, Anatomia buntu. Kuroń, Modzelewski i Komandosi Wydawnictwo Znak, 2010 |
2010 |
Bogdan Gadomski, Biografia agenta. Największy agent policji politycznej II RP Józef-Josek Mützenmacher (1903-1947) Wydawnictwo Tedson, 2009 |
2009 |
Gunnar S. Paulsson, Utajone Miasto. Żydzi po aryjskiej stronie Warszawy 1940-1945 Przeł. Elżbieta Olender-Dmowska Wydawnictwo Znak, IFiS PAN, 2008 |